Sloppenwijk

In de tijd van het Londen van Shakespeare wilde het stadsbestuur een stad die er zo keurig mogelijk uitzag. Om die reden kondigde men een maatregel af, die het verbood om buiten de stadsmuren huizen, gebouwen, nederzettingen e.d. te plaatsen. Mocht men dit toch doen, zo stond in de verordening, dan behield het bestuur zich het recht voor de bouwsels af te breken.

De verordening maakte indruk en leek te werken. Burgers stopten onmiddellijk met het bouwen van duurzame bouwsels van steen. Maar wat was een tweede effect? Dat men in plaats daarvan goedkopere optrekjes van hout en leem bouwde. Logisch. Ze konden immers elk moment weer afgebroken worden. Zonde van het geld om iets duurs neer te zetten.

Maar: aangezien je een goedkoper bouwsel sneller neer kan zetten, gebeurde dit echter op een dergelijke grote schaal, dat de gemeente niet in staat was de vele bouwsels te laten verwijderen. De wet was simpelweg niet uitvoerbaar.

Zo ontstond er als gevolg van de verordening, die als doel had de stad netjes te houden, binnen de kortste keren een gigantische sloppenwijk. De maatregel had, kortom, precies het tegenovergestelde effect. Daarmee is dit verhaal een perfect voorbeeld van bestuurlijk vastdenken: van een probleem een ramp maken.


Berthold Gunster
18 april 2012