De hittegolf van afgelopen zomer was voor veel mensen een nachtmerrie: boeren zagen hun gewassen verdorren, amateurvoetballers konden weken niet spelen op hun vergeelde velden en de waterschappen probeerden met man en macht ervoor te zorgen dat het water dát er nog was, in goede banen werd geleid. Ook voor mensen zoals ik was het verschrikkelijk. Ik ben absoluut geen zonaanbidder en zat puffend en steunend in de schaduw te wachten tot het eindelijk af zou koelen. Maar zoals onze grote vriend Johan jaren geleden al zei: elk nadeel heb zijn voordeel. En het is echt zo. Want tijdens de hittegolf zaten er in Engeland een aantal archeologen te juichen in vliegtuigjes en helicopters. Voor hen was de droogte een droom die uitkwam.
Dit was één van de drukste zomers ooit en ik vlieg al 20 jaar.
Overal in Engeland veranderden de normaal groene weiden in gortdroge gele velden. Maar op sommige plekken gebeurde iets bijzonders: er tekenden zich vreemde lijnen en vormen af in het gras en de gewassen. Hoe droger de grond, hoe duidelijker deze zogenaamde cropmarks te zien waren. Het zijn sporen uit het verleden die archeologen een heleboel vertellen over wat er honderden tot duizenden jaren geleden op deze plekken gebeurd is. En allemaal te zien en te bestuderen vanuit de lucht, zonder opgravingen! Damien Grady, hoofd luchtverkenning bij overheidsorganisatie Historic England, vertelt: "Dit was één van de drukste zomers ooit en ik vlieg al 20 jaar. We hebben ontdekkingen gedaan op plekken waar normaal nooit cropmarks te zien waren."
Neem nou deze foto, gemaakt in graafschap Staffordshire. Het gebouw links is een poortgebouw uit 1557, uit de tijd van Elizabeth I. De lijnen in de grond laten de fundering van Tixall Hall zien, gebouwd in 1555. Ook vonden ze de omtrek van een nieuw gebouw uit de Eerste Wereldoorlog dat in 1926 gesloopt is.
Op bovenstaande foto zie je een prehistorisch ceremonieel landschap vlakbij Eynsham in Oxfordshire. De cropmarks tonen de ondergrondse overblijfselen van grafmonumenten uit de late prehistorie (circa 4000 tot 700 jaar voor Christus), samen met een nederzetting. Deze plek was al bekend, maar een groot deel ervan was al jaren niet meer zichtbaar.
In Bicton in Devon vonden de luchtarcheologen de resten van een Romeinse boerderij. Tenminste, dat vermoeden ze. Het lijkt erop dat er in het midden een boerderijgebouw heeft gestaan en dat ze die uitgebreid hebben met velden en weiden alle kanten op.
Het was fascinerend om zo veel sporen uit het verleden te zien verschijnen.
Kortom: voor de Engelse archeologen was dit een heel bijzondere zomer. Duncan Wilson, directeur van Historic England: "Deze hittegolf zorgde voor onze luchtarcheologen voor de perfecte weersomstandigheden om onder de aarde te kunnen kijken. (...) De ontdekking van oude boerderijen, onbekende nederzettingen en sporen uit het neolithicum is opwindend. Het uitzonderlijke weer heeft ervoor gezorgd dat grote gebieden in één keer bloot kwamen te liggen, in plaats van één of twee velden per keer. Het was fascinerend om zo veel sporen uit het verleden te zien verschijnen." Wil je meer weten over hoe die cropmarks precies ontstaan? Dat lees je hier.
Heb jij ook een voorbeeld van een nadeel met een onverwacht voordeel? Of een ander omdenkverhaal? Laat het ons weten!
Bedankt voor de tip Guido!
Bronnen: Historic England, Volkskrant
Copyright foto's: Historic England