Electriciteitsmasten

Was is mooi, wat is lelijk? Wie bepaalt dat? En is het ook om te keren? In een column over deze vraagstelling bespreekt filosoof Bas Haring het verschijnsel van de electriciteitsmast. Lelijke ding, toch?! Vanwege de aardige omdenk-wendingen in zijn betoog hieronder de integrale tekst van de column.

"In een bosje bij Zandvoort staat tussen de struiken en wat lage dennenbomen een gigantische conifeer. Een heel raar ding. Ik wist niet dat coniferen in Nederland in het wild groeiden. Toen ik klein was dacht ik dat coniferen überhaupt niet eens konden groeien; dat het een soort nepbomen waren voor in de tuin. De conifeer bij Zandvoort blijkt ook daadwerkelijk een nepboom te zijn. Het is namelijk een GSM-mast. Een gecamoufleerde GSM-mast in boomvorm; zodat-ie wat minder opvalt in “de natuur”.

Blijkbaar vinden we bomen er plezieriger uitzien dan GSM-masten. Gelukkig maar, want er zijn meer bomen dan van die masten. Maar in plaats van die masten te camoufleren kun je ook proberen er de charme van in te zien. Ik ken iemand die dat heeft gedaan: ene Martin.

Martin woont in de buurt van Amsterdam in een landelijk gebied. Aan het water. Alleen kijkt-ie uit over elektriciteitsmasten; die staan pal voor zijn huis. Wat een pech. Hij had liever bomen voor zijn huis gehad. Tot hij zich realiseerde dat bomen ook maar bomen zijn. Grote bruin-groene staken met bladeren eraan. Echt niet speciaal ontworpen om door ons mooi gevonden te worden. En toch storen we ons er niet aan. Sterker nog: we genieten ervan.

“Maar als die bomen niet speciaal voor ons ontworpen zijn. Er gewoon zijn. Kan ik dan niet dezelfde schoonheid die ik in bomen zie, leren te zien in elektriciteitsmasten?” Vroeg Martin zich in zijn wijsheid af. Waarop hij een studie begon te maken naar van die masten. Er schijnt van alles over te weten te zijn. Ze zijn er in allemaal soorten en maten. Met verschillende spanningen. Je hebt ze van 50.000 Volt, 380.000 Volt – dat zijn de grootste. Je hebt ze in “boomvorm”: één stam met zijtakken. Maar ze zijn er ook in de vorm van een boog: twee hoge masten met daartussen dan één dikke staak. Martin weet ondertussen van alles over die dingen en ze worden steeds spannender voor hem. Nu ergert hij zich er niet meer aan, maar ziet er een soort van schoonheid in. En waarom ook niet? Alleen jammer dat die elektriciteitsmasten niet groeien en veranderen. Ze zijn nogal statisch. Maar gelukkig komt er regelmatig een controleploeg langs om de boel te onderhouden, en worden elektriciteitsmasten om de vijf jaar geschilderd. Zo gebeurt er af en toe nog wat.

Misschien kunnen we wat leren van Martin. Kunnen we leren schoonheid te zien in de dingen die er zijn. Zoals we al eeuwen de schoonheid in bomen zien; ook gewoon dingen die er zijn."


Bron: Bas Haring.