Belevingstraining van De Keerzijde

Het ontstaan van De Keerzijde

Een paar jaar geleden trok ik samen met mijn zorgcollega's de stoute schoenen aan. We huurden een huisje op een vakantiepark en zijn een weekend lang verpleeghuis gaan spelen. Vroege en late diensten wisselden elkaar af en de afspraak was: gebruik zoveel mogelijk de ervaring van de werkvloer en dus de handelingen, regels en de activiteiten van alledag. Ik werd van het ene op het andere moment bewoner en belandde in een systeem waar ik zelf geen regie meer over had. De verzorgenden (algauw zusters en broeders geheten) wisten veel beter dan ik wat goed voor mij was. Er ontstond al snel totale verbazing over mijn eigen gedrag en dat van mijn mededeelnemers. Ik raakte binnen een paar uur zwaar geïrriteerd, maar dat maakte de zusters en broeders niet uit. Komt wel goed Lieke, we gaan zo lekker eten. Ga jij maar vast de tafel dekken. Gedwee deed ik wat er van me gevraagd werd. Ik hoorde één van mijn mededeelnemers vragen of ze een glaasje water mocht pakken en ik dacht: Idioot, dat pak je toch gewoon?

Bizar

Bizar om te zien wat er met je gebeurt binnen een paar uur. En we hadden nog 45 uur te gaan! Ik dacht van tevoren dat het erg leuk zou worden. Immers: vertel mij niet na al die jaren hoe ik met mijn bewoners om moet gaan. Maar leuk was het op dat moment echt niet. Ik was binnen een paar uur gehospitaliseerd en paste me aan alles aan. Het was geen rollenspel meer, nee hier zat ik als mezelf. Gelukkig kregen we dezelfde avond met z'n allen nog even de slappe lach vanwege alle, zeer pure reacties van ons als deelnemers. Dat luchtte op. Even. Want daarna kwam de mededeling dat niet iedereen kon douchen de volgende morgen, er waren te weinig vroege diensten. Of we even een afspraak konden maken van wie in de avond en wie in de ochtend zou gaan douchen. De stoom kwam uit mijn oren, maar ik durfde het niet te zeggen tegen de zuster. 's Avonds in bed lag ik een plan te bedenken hoe ik in de ochtend even heel snel stiekem kon gaan douchen zonder dat de zuster dat zou merken. Ik voelde met net een puber.

Afhankelijke positie

Gelukkig mocht ik uiteindelijk toch 's ochtends douchen. Maar de zuster (weer een nieuw gezicht overigens) bleef er wel bij. Op aanwijzing van de zuster heb ik me keurig gewassen, in de goede volgorde. Toen ik bijna klaar was hoorde ik ineens: Goed zo Lieke! Dat schoot er heftig in bij mij en het enige wat ik kon denken was: En nu die badkamer uit! Maar ik zei het niet. Bang voor een weerwoord. Ik zat tenslotte in de afhankelijke positie, naakt en onzeker. De zuster aangekleed en alweer druk aan het overleggen met een collega over de volgende die mocht gaan douchen.

De dagen gingen zo door en ik schoot zelf van de ene emotie in de andere. Heel bijzonder om dat bij mezelf te ontdekken. De neiging om dingen stiekem te doen was erg groot (eens kijken wat de zuster dan gaat doen) wat natuurlijk voor deelnemers onderling regelmatig voor de slappe lach zorgde.

Bijzondere ervaring

Na een weekend midgetgolf, kaarten, niks doen en TV kijken (lekker makkelijk), continu in een groep verblijven (heel vermoeiend) en totale verbazing over mijn eigen gedrag was het ineens klaar. Het verpleeghuis werd weer een vakantiehuisje. De zusters en broeders werden weer gewoon mijn collega's. Het werd tijd om alles op een rijtje te zetten. Wat een ervaring! Ik ben het tot op de dag van vandaag nog lang niet vergeten. De enige conclusie die we konden trekken was: deze bijzondere ervaring gunnen wij iedereen die werkt in de zorg als medewerker, manager, mantelzorger of vrijwilliger.

Wat leverde dat op?

Maar wat heeft het mij nou uiteindelijk opgeleverd? Veel, heel veel. Ik ontdekte dat ik tot dat weekend iemand was die graag alles onder controle wilde hebben. Door in deze situatie de controle uit handen te geven heb ik daarna de conclusie getrokken dat ik als mens helemaal niets onder controle heb wanneer ik zelf afhankelijk word van zorg.

Wat het mij verder gebracht heeft is het begrip voor mijn bewoners, maar zeker ook voor mijn eigen ouders. Zij raakten op dat moment steeds afhankelijker van thuiszorg en mijn moeder later van zorg in een verpleeghuis. Door continu in de gaten te houden dat zij hierin de bepalende mensen waren heb ik ze als mantelzorger de regie zo lang mogelijk laten behouden over hetgeen zij nog wel konden bepalen. Hoe klein dit ook was in de laatste fase van het leven, maar zo ontzettend belangrijk voor hen. Ik hoefde alleen maar even terug te denken aan mijn eigen 48 uur toen in dat weekend.

Omdenken in de zorg: ja, graag en wel nu.

Bron

Dit artikel is geschreven door Lieke du Bois van De Keerzijde. De Keerzijde biedt iedereen werkzaam en verantwoordelijk in de zorg de mogelijkheid deze persoonlijke ervaring een dag te komen beleven. Wij van Omdenken delen dit inspirerende initiatief graag.

Ben jij werkzaam in de zorg en ben je geïnteresseerd in deze bijzondere informatie? Kijk dan voor meer informatie op de vernieuwde website van De Keerzijde.