We zijn allemaal wel eens ergens bang voor. Spinnen. Hoogtes. Een achtbaan die over de kop gaat. Maar soms zijn we ook bang op momenten dat die angst ons tegenhoudt om iets te doen dat we eigenlijk best wel graag zouden willen. Iemand op date vragen. Je baan opzeggen en voor jezelf beginnen. Een verre reis maken. In sommige van die gevallen is het effectief om de angst dan juist op te zoeken. Er helemaal in gaan en er 'ja' tegen zeggen.
Boeddhisten kennen deze benadering als je hoofd in de bek van de draak steken. Wat is je neiging als je met een draak geconfronteerd wordt? Net als bij elk gevaar: afstand nemen. Het probleem vermijden. Je uit de voeten maken. Wat is waarschijnlijk het effect? Dat de draak alleen maar meer vuur zal spuwen. Ga dus naar de draak toe, sterker nog, steek je hoofd in de bek van de draak en je zult merken, er wás helemaal geen draak. De draak zat al die tijd in je eigen hoofd.
Wat voor angsten geldt, geldt ook voor onzekerheden. Soms loont het om het gevaar op te zoeken. Je eraan bloot te stellen. Kun je iets niet? Je kunt het leren door het gewoon te doen. Een mooi voorbeeld:
Orlando (20) werkte op zijn vijftiende in een café-restaurant in Amsterdam. ‘Mijn baas wilde de zaak met een uitbouw renoveren, alleen moest er om een vergunning te krijgen eerst een artist’s impression worden gemaakt. “Orlando,” vroeg hij, “jij kan toch wel ontwerpen, wil jij dat doen?” In een opwelling zei ik “ja”, zonder ook maar enig idee te hebben hoe ik een dergelijke klus aan moest pakken. Het enige wat ik had was een computer met Photoshop, waar ik een beetje mee overweg kon, maar een artist’s impression, dat was hocus pocus voor mij. Na een weekend zonder slaap en met traanogen tot vier uur ’s nachts gewerkt te hebben, had ik die maandag mijn eerste artist’s impression geproduceerd. Alles in 3D geanimeerd. Mijn baas was blij, de burgemeester vond het prachtig en er kwam een akkoord voor de uitbouw. Sindsdien zeg ik altijd “ja” tegen opdrachten. Zodra je iets niet kunt, moet je het wel leren. De stress die je krijgt door “ja” te zeggen is geen probleem, die stress is gezonde brandstof.’
Je hoeft dus helemaal niet wachten tot je je angst of onzekerheden hebt overwonnen. Het zal je niet eens lukken. Je kunt nou eenmaal geen leraar worden zonder die eerste keer voor een klas vol veertienjarige pubers te gaan staan. Je zult nooit een goede spreker worden als je niet voor een volle zaal toehoorders durft te gaan staan. Omgaan met bindingsangst leer je niet door single te blijven.
Het mooie is: er hoeft helemaal niets overwonnen te worden. We kunnen vrede sluiten met onze angst. Je kunt spreken in het openbaar terwijl je nerveus bent. Zoals je ook auto kunt rijden mét rijangst. Als je verkering wilt en je bent bang afgewezen te worden, vraag verkering terwijl je bang bent afgewezen te worden. En als je een onderneming wilt beginnen en je bent bang failliet te gaan, begin een onderneming terwijl je bang bent failliet te gaan.
Dus als het gaat om doen: laat de angst er dan gewoon zijn. Laten we er vriendschap mee sluiten, laten we er ‘ja’ tegen zeggen.
Meer over de bek van de draak en ja-zeggen lees je in ons boek Ja - omdenken als levenshouding.
Foto: Artist's impression van de light rail in Sydney
Licentie: CC BY 2.0