Burgers helpen burgers

Net als in Nederland kampt Duitsland met problemen vanwege de steeds verder toenemende vergrijzing. Kleine dorpen en stadjes lopen leeg, jongeren trekken naar de grote steden. Terwijl de overheid steeds meer zorgtaken afstoot, zijn er steeds minder mensen beschikbaar om te zorgen voor het steeds groter wordende aantal ouderen. Maar waarom zouden alleen jonge mensen kunnen zorgen voor hun oudere medemens? Ouderdom kent vele gradaties. In het Duitse stadje Riedlingen kijken ze naar wat mensen nog wel kunnen en werken ze al twintig jaar volgens het principe van zorgruil.

Op zoek naar werk vertrekken veel hoogopgeleide jongeren al jarenlang naar de grote steden, hun ouders in Riedlingen achterlatend. Hierdoor kunnen de ouderen niet terugvallen op hulp van hun familie en mantelzorg, en functioneerde het zorgsysteem niet meer. Daarom begonnen ze daar twinig jaar geleden met zorgruil. Een uit nood geboren maar erg succesvol project.

Bürger helfen Bürgen heet dit initiatief van het Seniorengenossenschaft in Riedlingen. Het idee is simpel. Iedereen doet wat hij wel kan. Jongere senioren helpen de ouderen. Voor deze werkzaamheden laten ze zich uitbetalen. In geld of beter nog: in uren. Die uren kunnen ze later weer inwisselen wanneer zij zelf hulp nodig hebben.

Zo brengt de 73-jarige Herr Sandner iedere dag maaltijden rond voor mensen die slecht te been zijn of geen puf meer hebben om iedere dag voor zichzelf te koken. Een soort Tafeltje Dekje. Maar hij ontvangt geen geld voor zijn werkzaamheden. Hij spaart de uren op voor als hij zelf hulpbehoevend wordt. Ieder uur dat hij werkt mag hij later weer incasseren. Op dit moment gebruikt hij al drie uur per week voor een schoonmaakster die hem helpt met de huishouding.

In Riedlingen zijn er inmiddels 650 senioren die voor elkaar schoonmaken, boodschappen doen, wassen, eten brengen of gewoon klaar staan voor een praatje. Ook verpleegkundige werkzaamheden zijn mogelijk. Zij worden wel gewoon met geld betaald. En het systeem werkt. Twintig jaar geleden woonden senioren in Riedlingen gemiddeld de laatste 18 maanden van hun leven in een tehuis, nu is dat dankzij Bürger helfen Bürgen nog maar negen maanden.

Bron: Volkskrant, 6 Juli 2013

Nelleke Poorthuis

juli 2013